حدیث پیامبر اسلام درباره کوروش جعلی‌ست

متن حدیت در:

1. طبری(متوفای 310ق) در تفسير جامع البيان ج14 ص458:
حدثنا عصام بن رواد بن الجراح، قال: ثنا أبي، قال: ثنا سفيان بن سعيد الثوري، قال: ثنا منصور بن المعتمر، عن ربعي بن حراش، قال: سمعت حُذيفة بن اليمان يقول: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: "إِنَّ بنِي إسْرَائِيلَ لَمَّا اعْتَدَوْا وَعَلَوْا، وقَتَلُوا الأنْبِيَاءَ، بَعَثَ الله عَلَيْهِمْ مَلِكَ فَارِسَ بُخْتَنَصَّر، وكانَ الله مَلَّكَهُ سَبْعَ مِئَة سَنةٍ، فسارِ إِلَيْهمْ حتى دَخَلَ بَيْتَ المَقْدِسِ فَحاصَرَهَا وَفَتَحَها، وَقَتَلَ عَلى دَمِ زَكَرِيَّا سَبْعينَ ألْفا، ثُمَّ سَبَى أهْلَها وبَنِي الأنْبِياء، وَسَلَبَ حُليَّ بَيْتِ المَقْدِسِ، وَاسْتَخْرَجَ مِنْها سَبْعِينَ ألْفا وَمِئَةَ ألْفِ عَجَلَةٍ مِنْ حُلَيٍّ حتى أوْرَدَهُ بابِلَ،
رسول خدا گفت: به خاطر آنچه بنی اسراییل تعدی کردند و برتری جستند و پیامبران را کشتند خدا بر آنان پادشاه فارس بخت النصر را فرستاد و خدا به او هفتصد سال پادشاهی عطاء کرده بود. شد به سوی آنها تا داخل شد به بیت المقدس محاصره شان کرد و بر آنها چیره شد, و بر خون بهای زکریا هفتاد هزار نفر را کشت, سپس اسیر کرد آنان را و فرزندان پیامبران را, و سلب کرد جواهرات بیت المقدس را به مقدار صدوهفتاد هزار چرخ تا آورد به بابل.

قال حُذيفة: فقلت: يا رسول الله لقد كان بيت المقدس عظيما عند الله؟ قال: أجَلْ بَناهُ سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ مِنْ ذَهَبٍ وَدُرّ وَياقُوتٍ وَزَبَرْجَدٍ، وكانَ بَلاطُه بَلاطَةً مِنْ ذَهَب وَبَلاطَةً منْ فِضَّةٍ، وعُمُدُهُ ذَهَبا، أعْطاهُ الله ذلك، وسَخَّرَ لَهُ الشَّياطينَ يأْتُونَهُ بِهذِهِ الأشْياءِ فِي طَرْفَةِ عَيْنٍ، فَسارَ بُخْتَنَصَّر بهذِه الأشْياءِ حتى نزلَ بِها بابِلَ، فَأقامَ بَنُوا إسْرَائِيلَ في يَدَيهِ مِئَةَ سَنَةٍ تُعَذّبُهُمُ المَجُوسُ وأبْناءُ المَجُوسِ، فيهمُ الأنْبِياءُ وأبْناءُ الأنْبِياء، ثُمَّ إِنَّ الله رَحمَهُمْ، فأوْحَى إلى مَلِك مِنْ مُلُوكِ فارِس يُقالُ لَهُ كُورَسُ، وكانَ مُؤْمِنا، أَنْ سِرْ إلى بَقايا بَنِي إِسْرَائِيلَ حتى تَسْتَنْقذَهُمْ، فَسارَ كُورَسُ بِبَنِي إسْرَائِيلَ وحُليِّ بَيْتِ المَقْدِسِ حتى رَدَّهُ إِلَيْهِ، فَأقامَ بَنُو إسْرَائِيلَ مُطِيعينَ لله مِئَةَ سَنَةٍ، ثُمَّ إِنَّهُمْ عادُوا في المعَاصِي، فَسَلَّطَ الله عَلَيْهِمْ ابْطيانْحُوسَ فَغَزَا بأبْناءِ مَنْ غَزَا مَعَ بُخْتَنَصَّر، فَغَزَا بَنِي إسْرَائِيلَ حتى أتاهُمْ بَيْتَ المَقْدِسِ، فَسَبى أهْلَها، وأحْرَقَ بَيْتَ المَقْدِسِ، وَقَالَ لَهُمْ: يا بَنِي إسْرَائِيلَ إنْ عُدْتُمْ فِي المعَاصِي عُدْنا عَلَيْكُمْ بالسِّباءِ، فَعادُوا فِي المعَاصِي، فَسَيَّر الله عَلَيْهِمُ السِّباء الثَّالِثَ مَلِكَ رُوميَّةَ، يُقالُ لَهُ قاقِسُ بْنُ إسْبايُوس، فَغَزَاهُم فِي البَرّ والبَحْرِ، فَسَباهُمْ وَسَبى حُلِيّ بَيْتِ المَقْدِسِ، وأحْرَقَ بَيْتَ المَقْدِسِ بالنِّيرَانِ، فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم: هذَا مِنْ صَنْعَةِ حُلِيّ بَيْتِ المَقْدِسِ، ويَرُدُّهُ المَهْدِيُّ إِلَى بَيْتِ المَقْدِسِ، وَهُوَ ألْفُ سَفِينَةٍ وسَبْعُ مِئَةِ سَفِينَةٍ، يُرْسَى بِها عَلى يافا حتى تُنْقَلَ إلى بَيْتَ المَقْدِسِ، وبِها يَجْمَعُ الله الأوَّلِينَ والآخِرِينَ".
حذیفه گفت: ای رسول خدا بیت‌المقدس نزد خدا عظیم بود؟ گفت: آنرا سلیمان بن داوود از طلا و مروارید و یاقوت و زبرجد ساخت، کاشی‌کاری شده بود از طلا و نقره، و طلاکاری شده خدا به او این‌چنین بخشید، و شیاطین را برایش مسخر کرد که می‌آوردند این چیزها را در یک چشم بهم زدن، پس این اشیاء رسید به بختنصر تا فرستاد آن‌ها را به بابل، پس بودند بنی‌اسرائیل در احاطه‌ی بختنصر صد سال که عذاب می‌کردند آن‌ها را آتش پرستان و فرزندان‌شان و بود در میان بنی‌اسرائیل پیامبران و فرزندان پیامبران، سپس خدا به آن‌ها رحم کرد و وحی فرستاد به ملکی از ملک فارس که به او کورس می‌گفتند و مومن بود، که قصد کرد به سوی باقیمانده بنی‌اسرائیل تا نجات یافتند و تا جواهرات بیت‌المقدس به آن‌ها بازگرداده شد، بنی‌اسرائیل صد سال مطیع امر خدا بودند سپس به گناهان بازگشتند، پس خداوند (ابطیانحوس ....... با بختنصر) را بر آن‌ها مسلط ساخت، آن‌ها اسیرشان کردند و بیت‌المقدس را آتش زدند، پس خدا به آن‌ها گفت ای بنی‌اسرائیل اگر به گناهان بازگردید ما هم شما را به سختی باز می‌گردانیم، آن‌ها به گناهان بازگشتند و خداوند هم به آن‌ها سختی سوم را میسر ساخت که پادشاهی بود از روم که قاقس ابن اسبایوس می‌خوانندش، چیره شد بر آنان از زمین و دریا، گرفت آن‌ها را و گرفت جواهرات بیت‌المقدس را و با آتش بیت‌المقدس را سوزاند، سپس پیامبر خدا(ص) گفت این مصنوعاتی بود هزار و هفتصد کشتی از جواهرات بیت‌المقدس که باز می‌گرداند «مهدی» آن‌ها را، لنگر می‌اندازد در یافا تا برسد به بیت‌المقدس و با آن خداوند اولین و آخرین‌ جواهرات را جمع میکند.
__________________________________________________ _______

2. ثعلبی(متوفای 427 ق) به نقل از تفسیر طبری در تفسیر خود ج6 ص70:
روى(=روایت کرد) سفيان بن سهيل عن منصور بن المعتمر عن ربعي بن خراش قال: سمعت حذيفة بن اليمان قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم (إن بني إسرائيل لما إعتدوا وعتوا وقتلوا الأنبياء بعث الله عليهم ملك فارس بخت نصر، وكان الله ملكه سبعمائة سنة فسار إليهم حتى دخل بيت المقدس فحاصرها ففتحها وقتل على دم يحيى بن زكريا سبعين ألف، ثم سبى أهلها وسلب حلي بيت المقدس واستخرج منها سبعين ألفا ومائة عجلة من حلي).
چون بنى اسرايل تعدّى و ظلم از حد ببردند و پيغامبران را كشتن گرفتند، خداى تعالى ملك پارس بخت نصّر را بر ايشان مسلّط كرد و ملك و پادشاهى او هفتصد سال بود، بيامد در بيت المقدس فرو آمد و محاصره شان کرد و بر آنان چیره شد و هفتاد هزار مرد را بر خون يحيى زكريّا بكشت و اهل بيت المقدّس را برده كرد و جواهرات آن شهر به به مقدار صدوهفتاد هزار چرخ خارج کرد.

قال حذيفة: يا رسول الله لقد كانت بيت المقدس عظيما عند الله قال: (أجل بناه سليمان ابن داود من ذهب وياقوت وزبرجد، وكان بلاطه ذهبا وبلاطه فضة وبلاطه من ذهبا أعطاه الله ذلك وسخر له الشياطين يأتونه بهذه الأشياء في طرفة عين فسار بخت نصر بهذه الأشياء حتى نزل بها بابل وأقام بنو إسرائيل في يديه مائة سنة يستعبدهم المجوس وأبناء المجوس فهم الأنبياء وأبناء الأنبياء، ثم إن الله تعالى رحمهم فأوحى إلى ملك من ملوك فارس يقال له كورس وكان مؤمنا أن سر إلى بقايا ببني إسرائيل حتى يستنقذهم فسبا كورش بني إسرائيل وحلي بيت المقدس حتى رده إليه، فأقام بنو إسرائيل مطيعين لله مائة سنة ثم إنهم عادوا في المعاصي فسلط عليهم ملكا يقال له: إنطياخوش فغزا بني إسرائيل حتى أتى بهم بيت المقدس فسبا أهلها وأحرق بيت المقدس وقال لهم: يا بني إسرائيل ان عدتم في المعاصي عدنا عليكم بالسبي، فعادوا في المعاصي فسلط الله عليهم ملكا رومية يقال له: ماقسير بن إسبيانوس فغزاهم في البر والبحر فسباهم وسبا حلي بيت المقدس وأحرق بيت المقدس).
قال رسول الله صلى الله عليه وسلم (فهذا من صفة حلي بيت المقدس ويرده المهدي إلى بيت المقدس وهو الف سفينة وسبعمائة سفينة يرمى بها على يافا حتى ينقل إلى بيت المقدس هديها يجمع الله الأولين والآخرين).
__________________________________________________ _

3. ابوالفتوح رازی(متولد 470ق) در تفسیر روض الجنان ج12 ص163:
حذيفة بن اليمان گفت:در قصّۀ اين آيات،من قوله: قَضَيْنٰا إِلىٰ بَنِي إِسْرٰائِيلَ ، الى قوله: وَ جَعَلْنٰا جَهَنَّمَ لِلْكٰافِرِينَ حَصِيراً ،كه رسول-صلّى اللّه عليه و على آله- گفت:چون بنى اسرايل تعدّى و ظلم از حد ببردند و پيغامبران را كشتن گرفتند، خداى تعالى ملك پارس بخت‌نصّر را بر ايشان مسلّط كرد و ملك و پادشاهى او هفتصد سال بود بيامد با لشكرى بسيار به در بيت المقدس فروآمد و آن را حصار داد و بگشاد و هفتاد هزار مرد را بر خون يحيى زكريّا بكشت و اهل بيت المقدّس را برده كرد و آن شهر به غارت داد و سلب و حلىّ بيت المقدس بياورد در آن صد هفتاد هزار گردون گران‌بار از مالها و حلّى ايشان،ازآنجا بياورد.

حذيفه گفت،من گفتم:يا رسول اللّه بيت المقدس همانا جايى بزرگوار بوده است.
گفت:اصل آن را سليمان بن داود بنا كرد از درّ و ياقوت و زبرجد و ملاطش زر بود و انكرش سيم بود و ستونهايش زر بود از آن مالها كه خداى داده بود سليمان را و شياطين مسخّر او بودند تا آنچه او خواست مى‌آوردند از اقصاى عالم،بخت‌نصّر اين‌همه مالها ببرد و به بابل آمد و اسيران بنى اسرايل را با خود به آنجا برد و ايشان در دست او صد سال بماندند .ايشان را به بندگى مى‌داشت و بخت‌نصّر و لشكرش گبركان بودند و در ميان اين بنى اسرايل بعضى صالحان و پيغامبرزادگان بودند خداى تعالى بر زبان بعضى پيغامبران امر كرد پادشاهى را از پادشاهان پارس نام او كورش-و او مردى مؤمن بود-كه:برو و بنى اسرايل را از دست بخت‌نصّر بستان و حلّى بيت المقدّس از او بستان و باز جاى بر.
او برفت با بخت‌نصّر كالزار كرد و بنى اسرايل را از دست او بستد و حلىّ بيت المقدّس بازگرفت و باز جاى آورد و بنى اسرايل پس از آن صد سال بر طاعت و استقامت بايستادند.باز ديگرباره با سر معصيت شدند،خداى تعالى پادشاهى را بر ايشان مسلّط كرد نام او انطيا .چون به غفزاى بنى اسرايل با بيت المقدس آمد و اهلش را به برده بياورد و بيت المقدس بسوخت و ايشان را گفت:اى بنى اسرايل!اگر با سر معصيت شوى ما با شما با سر سبى و غارت شويم. بنى اسرايل با سر معصيت شد خداى تعالى بر ايشان پادشاهى را مسلّط كرد از روم،نام او فاقس بن اسبيانوش ،بيامد و با ايشان كالزار كرد در برّ و بحر،و بر ايشان غارت كرد و حلىّ بيت المقدس بياورد و بيت المقدّس بسوخت. آنگه رسول گفت-صلّى اللّه عليه و على آله-كه:مهدى-عليه السّلام-در روزگار خود حلىّ بيت المقدس باز جاى فرمايد بردن در هزار و هفتصد كشتى،و خداى تعالى خلق اوّلين و آخرين را در بيت المقدّس جمع كند.
__________________________________________________ ______________________

4. سیوطی(متوفای 911ق) در الدر المنثور في التفسير بالماثور ج5 ص243 از طبری روایت میکند:
وَأخرج ابْن جرير عَن حُذَيْفَة بن الْيَمَان رَضِي الله عَنهُ قَالَ: قَالَ رَسُول الله صلى الله عَلَيْهِ وَسلم: إِن بني إِسْرَائِيل لما اعتدوا فِي السبت وعلوا وَقتلُوا الْأَنْبِيَاء عَلَيْهِم السَّلَام بعث الله عَلَيْهِم ملك فَارس بخْتنصر وَكَانَ الله ملكه سَبْعمِائة سنة فَسَار إِلَيْهِم حَتَّى دخل بَيت الْمُقَدّس فحاصرها وَفتحهَا وَقتل على دم زَكَرِيَّا عَلَيْهِ السَّلَام سبعين ألفا ثمَّ سبى أَهلهَا وَبني الْأَنْبِيَاء وسلب حلى بَيت الْمُقَدّس واستخرج مِنْهَا سبعين ألفا وَمِائَة ألف عجلة من حلى حَتَّى أوردهُ بابل قَالَ حُذَيْفَة رَضِي الله عَنهُ: فَقلت: يَا رَسُول الله لقد كَانَ بَيت الْمُقَدّس عَظِيما عِنْد الله
قَالَ: أجل فبناه سُلَيْمَان بن دَاوُد عَلَيْهِ السَّلَام من ذهباودر وَيَاقُوت وَزَبَرْجَد وَكَانَ بلاطة ذَهَبا وبلاطة فضَّة وعمده ذَهَبا أعطَاهُ الله ذَلِك وسخر لَهُ الشَّيَاطِين يأتونه بِهَذِهِ الْأَشْيَاء فِي طرفَة عين فَسَار بخْتنصر بِهَذِهِ الْأَشْيَاء حَتَّى نزل بهَا بابل فَأَقَامَ بَنو إِسْرَائِيل مائَة سنة يعذبهم الْمَجُوس وَأَبْنَاء الْمَجُوس فيهم الْأَنْبِيَاء وَأَبْنَاء الْأَنْبِيَاء ثمَّ إِن الله رَحِمهم فَأوحى إِلَى ملك من مُلُوك فَارس يُقَال لَهُ كورس - وَكَانَ مُؤمنا -: أَن سر إِلَى بقايا بني إِسْرَائِيل حَتَّى تستنقذهم فَسَار كورس ببني إِسْرَائِيل وَدخل بَيت الْمُقَدّس حَتَّى رده إِلَيْهِ فَأَقَامَ بَنو إِسْرَائِيل مُطِيعِينَ لله مائَة سنة ثمَّ إِنَّهُم عَادوا فِي الْمعاصِي فَسلط عَلَيْهِم ابطنانحوس فغزا ثَانِيًا بِمن غزا مَعَ بخْتنصر فغزا بني إِسْرَائِيل حَتَّى أَتَاهُم بَيت الْمُقَدّس فسبى أَهلهَا وأحرق بَيت الْمُقَدّس
وَقَالَ لَهُم: يَا بني إِسْرَائِيل إِن عدتم فِي الْمعاصِي عدنا عَلَيْكُم فِي السباء فعادوا فِي الْمعاصِي فسير الله علبهم السباء الثَّالِث: ملك رُومِية يُقَال لَهُ فاقس بن اسبايوس فغزاهم فِي الْبر وَالْبَحْر فسباهم وسيَّر حلى بَيت الْمُقَدّس وأحرق بَيت الْمُقَدّس بالنيران فَقَالَ رَسُول الله صلى الله عَلَيْهِ وَسلم: فَهَذَا من صفة حلى بَيت الْمُقَدّس وَيَردهُ الْمهْدي إِلَى بَيت الْمُقَدّس وَهُوَ ألف سفينة وَسَبْعمائة سفينة يرسى بهَا على يافا حَتَّى تنْتَقل إِلَى بَيت الْمُقَدّس وَبهَا يجْتَمع إِلَيْهِ الأوّلون وَالْآخرُونَ.



غیر از تفسیر طبری, مظمون این حدیث در عهد عتیق امده است.

1. خداند به من امر فرموده برای او در شهر اورشلیم که در یهودا است خانه ای بسازم(عزرا 2:1)
2. کوروش نیز اشیاء قیمتی خانه خداوند را که نبوکدنصر آنها را از اورشلیم آورده و در معبد خدایان خود گذاشته بود, به یهودیان پس داد(عزرا 7:1)
3. ......این چوبها از لبنان از طریق دریا به یافا حمل شد......(عزرا 7:3)
4. در سال اول پادشاهی کورش پادشاه پارس برای عملی شدن سخن خداوند از دهان ارمیا، خداوند روح کورش پادشاه پارس را گرفت تا او دستوری در سراسر پادشاهی خود فرستاد و آن را نیز نوشت به این مضمون: «بدینوسیله کورش پادشاه پارس اعلام می‌کند، خداوند، خداوند بهشت تمامی پادشاهیهای زمین را به من داده است و او مرا برانگیخته است که برای او خانه‌ای در اورشلیم که در یهودا است بسازم. هر یک از مردم او (قوم اسرائیل) می‌تواند به اورشلیم در یهودا برود و معبد خداوند را، خداوند اسرائیل، خدایی که در اورشلیم است، بسازد و امید است که خداوند با آنان باشد. در هر محلی که بازماندگان این قوم باشند، مردم وظیفه دارند که به آنان نقره و طلا، خوردنیها و آغل به دست خویش بدهند تا به عنوان هدیه برای خداوند اورشلیم استفاده شود.» - عهد عتیق، کتاب عزرا، ۱:۱–۴
5. خداوند کوروش را برای پادشاهی برگزیده (مسح کرده) است. خداوند او را گماشته است تا ملّتها را به زیر سلطهٔ خود درآورد، و تا پادشاهان را از تختهایشان به زیر آورد. خداوند دروازه‌های شهرها را به روی او خواهد گشود. خداوند به کوروش می‌گوید: من خودم، راه تو را هموار خواهم ساخت، و کوه‌ها و تپّه‌ها را هم سطح خواهم کرد، من دروازهٔ برنزی آنها را فرو می‌ریزم، و کلونهای آهنی را خُرد خواهم کرد. من خزائن و گنجینه‌های مخفی شده در جایهای تاریک و مخفی را به تو خواهم داد، آنگاه تو خواهی دانست که من خداوند، خدای اسرائیل، هستم که تو را به اسم خوانده است. من تو را انتخاب کردم تا به بندهٔ من اسرائیل، قومی را که من برگزیدم، کمک کنی. من این افتخار را به تو دادم، هرچند تو هنوز مرا نمی‌شناسی. من خداوند هستم و غیراز من خدایی نیست. من به تو قدرت لازم را خواهم داد، هرچند هنوز مرا نمی‌شناسی. من این کار را می‌کنم تا همهٔ مردم، از سرتاسر جهان- بدانند که من خداوند هستم، و غیراز من خدایی نیست. من هم نور و هم تاریکی را آفریدم. من هم برکت می‌دهم و هم بلا نازل می‌کنم. من، خداوند، همهٔ این چیزها را پدیدمی‌آورم. من پیروزی را از آسمان مانند باران نازل می‌کنم. زمین آن را می‌پذیرد و شکوفه‌های آزادی و عدالت از آن می‌روید. من، خداوند، همهٔ این چیزها را به عمل می‌آورم.اشعیا 1:45_8
6. در بخش ۳۶:۲۲ کتاب دوم تواریخ آیات ابتدایی کتاب عزرا در مورد برانگیخته شدن روح کورش توسط خداوند و فرمان او عیناً تکرار شده است.