انواع چوب

برای خرید چوب مناسب باید چه اطلاعاتی داشته باشیم؟
برای خرید چوب ابتدا لازم است کاربرد آن را به طور مشخص بدانیم. اگر چوب قرار است برای ساخت وسایل خانه و مبلمان استفاده شود باید از بین انواع خاصی انتخاب شود و یا مثلاً اگر چوب را قرار است برای منبت کاری استفاده کنند باید با دید مناسبی آن را انتخاب کنند که ارزش هنر آفرینی را داشته باشد.

برای مثال از دیدگاه هنر منبت، چوب مناسب برای منبت کاری و یا کنده کاری باید دارای بافت ریز و محکم باشد که معمولاً از چوب های پهن برگان جنگلی استفاده می شود. البته همه چوب های درختان پهن برگ مانند بلوط یا ملچ مناسب برای کنده کاری (منبت کاری) نیستند. چون بافت درشت و ناهمگنی دارند. ویژگی های چوب مناسب برای منبت کاری که باید در خرید چوب مد نظر قرار گیرند، به شرح زیر هستند:

رنگ چوب مناسب و زیبا باشد.
چوب در عین نرم بودن، از بافت ریز و محکمی برخوردار باشد.
گره های موجود در چوب تا حد امکان کم باشند.
مقاومت چوب در برابر سایش و کنده کاری بالا باشد.
در اینجا به معرفی انواع چوب و اشاره به برخی از کاربردهای آن می پردازیم:



چوب گردو
چوب درخت گردو، ریز بافت با نقوشی زیبا و به رنگ خاکستری مایل به قهوه‌ای سوخته است. از انواع چوب‌های محکم و نسبتاً با دوام محسوب می‌شود به دلیل سختی و تلخ بودن گردو، حشرات چوب خوار تمایلی به خوردن آن ندارند که از مزایای چوب گردو است. به دلیل استحکام خوب، معمولاً از چوب گردو در اسکلت مبلمان استفاده می‌ شود. زیرا، در برابر کشش و خم شدن و هم چنین فشار های وارده، مقاومت خوبی دارد و چوبی نیمه سنگین محسوب می‌ شود. علاوه بر صنایع مبلمان، چوب گردو در کار های تزیینی و فانتزی نیز کاربرد دارد و در ساخت آلات موسیقی و مجسمه‌ های چوبی، منبت کاری و معرق کاری نیز به وفور استفاده می‌ شود.



چوب راش
چوب درخت راش، از چوب‌های نیمه سنگین و مقاوم و سخت است، به دلیل سختی نسبتاً زیاد، حشرات و قارچ‌ها نمی‌ توانند به چوب راش آسیب برسانند و این از مزایای راش است. چوب راش در طبیعت به رنگ کرم و مایل به قرمز دیده می‌ شود. در بازار مبل ایران دو نوع چوب راش ایرانی و وارداتی استفاده می‌ شود. چوب راش وارداتی به تازگی از کشور های هم مرز شمالی به ویژه آذربایجان و گرجستان وارد کشور شده و مورد استفاده قرار می گیرد. چوب راش وارداتی از رطوبت و ابعاد مناسبی برخوردار است و در صنایع مبلمان، ضایعات کمتری ایجاد می‌ کند. چوب راش گرجستان کیفیت بسیار خوبی دارد. مبلمان ساخته شده با چوب راش بسیار سنگین‌تر از موارد مشابه هستند.



چوب افرا
یکی از درختانی که درجنگل های شمال ایران می‌ روید درخت افرا است و این به جهت اسیدی بودن خاک جنگل است که خاکی مناسب رشد درخت افرا است. افرای سیاه، افرای پر چینی، افرای کوهستانی، افرای برگ چناری، افرای سرخ، افرای بزرگ صنعتی شبه چناری، از انواع افرا هستند که همه گونه‌ها سریع الرشد بوده و به راحتی ازدیاد می‌ شوند. چوب افرا سفید مایل به کرم و کمی درخشنده و صدفی است. افرا از چوب‌ های نیمه سنگین با قابلیت پرداخت آسان می‌باشد و به همن دلیل خرید چوب افرا برای صنایع مبلمان بسیار انجام می شود.





چوب بلوط
چوب بلوط از چوب‌ های درشت بافت محسوب می‌ شود و در برابر سایش مقاوم است. بلوط دارای مقدار زیادی تانن است که مانع از حمله قارچ‌ ها و حشرات چوب خوار می‌ شود. این چوب به رنگ قهوه‌ ای روشن و زیبایی دیده می‌ شود. بلوط ایرانی انواع مختلفی دارد. در صنایع مبلمان از چوب بلوط بیشتر برای تهیه روکش استفاده می‌ شود.





چوب چنار
چوب درخت چنار از چوب‌های نیمه سخت و سنگین محسوب می‌ شود و به رنگ روشن و تقریباً سفید با لکه‌ های قهوه‌ ای صدفی دیده می‌ شود. چوب چنار دوام بالایی دارد و نیمه سخت و سنگین است. بیشتر برای ساخت در اماکن متبرکه، دسته ابزار و صندوق استفاده می‌ شود. در بازار مبل ایران برخی از صندلی‌ ها از چوب چنار ساخته می‌ شوند.



چوب آبنوس
درخت آبنوس چوبی خوشبو دارد و بسیار مقاوم بوده و از سختی و استحکام خیلی خوبی برخوردار است. چوب آبنوس در طیف رنگی از زرد سفید تا قهوه‌ای و سیاه را در بر می‌ گیرد و از تنوع رنگی خوبی برخوردار است. خرید چوب آبنوس در بازار مبل ایران برای ساخت اجناس لوکس انجام می شود و در تهیه مبل مدرن، میز و صندلی، ویترین، کنسول و… استفاده می‌ شود.





نراد
چوب کاج بلسان یا چوب نراد که از خانواده کاج است، به رنگ های سفید، قهوه ای، و با رگه های صاف و ظریف وجود دارد. چوبی سبک، نرم، کم دوام، راست تار و دارای نقوش زیبایی است. از چوب نراد در کار های ساختمانی، قفسه سازی، بسته بندی، و به طور عمده برای خمیر کاغذ و جعبه سازی استفاده می شود.



نارون
چوبی محکم، سنگین، سخت و انعطاف‌ ناپذیر است. قسمت بیرونی چوب نارون ارزشى ندارد ولى چوب درون آن با ارزش است. از چوب نارون مى‌ توان در ساختن کرجی، بشکه، زین، چرخ گاری، بعضى قطعات ماشین‌ ها و پارکت‌ سازى استفاده نمود.



ملچ
چوبی به رنگ قهو ای مایل به قرمز است و گاهی اوقات رگه های سبز رنگی در آن دیده می شود. چوبی درشت بافت، نیمه سخت و نیمه سنگین، نسبتا بادوام و در برابر ضربه و خمش مقاوم است. چوب ملچ در درجه اول مناسب برای صنایع روکش سازی است. خرید چوب ملچ بیشتر برای قایق سازی، ساخت وسایل ورزشی، در و پنجره و تخته سه لائی انجام می شود.



ممرز
چوبی ریز بافت به رنگ سفید تا سفید مایل به کرم است. این چوب سخت و نیمه سنگین است و در مقابل ضربه و سایش مقاومت دارد. چوب ممرز در کاغذ سازی، چوب سازی، واگن سازی، ساخت تخته فیبر، دسته ابزار و چوب های تونلی استفاده می شود.



گلابی (امرود)
رنگ این چوب قرمز روشن (صورتی) با زمینه قهوه اى و بدون نقش و گاهى منقوش است. این درخت از آستارا تا گرگان می روید و در کردستان و لرستان نیز گونه هاى مختلف آن وجود دارد. از چوب گلابی در ساخت ابزارهای چوبی دقیق مانند “خط کش”، قاب سازی و ادوات چوبی و همچنین در ساخت مهر بکار می رود.



لاله درختی
چوبی با بافت های نزدیک و متراکم، به رنگ زرد که به دلیل کیفیت عالی در ساخت انواع مبلمان قیمتی، ظروف چوبی، جعبه ها، اسباب بازی بکار می رود.



ماهون
چوبی نیمه سخت و نیمه مستحکم با سنگینی متوسط که از آن برای ساخت مبلمان گران قیمت استفاده می شود. چوب ماهون از جمله زیباترین چوب های جهان است.



سرخدار
چوبی سخت و سنگین، مقاوم در برابر حشرات. چوب سرخدار در منبت کاری، قایق سازی و ساخت مصنوعات تزئینی کاربرد دارد.



سرو
رنگ این چوب قرمز مایل به قهوه ای است. این چوب بسیار نرم و سبک بوده و به آسانی قابل کار کردن و رنگ آمیزی است. از چوب درخت سرو بیشتر برای پوشش داخلی دیواره ها در کابین و ساختمان استفاده می شود.



شمشاد
چوب شمشاد به دلیل تراکم بالای آوندها و لیف های آن، دارای چگالی بالا می باشد. از این چوب در کارهایی مانند خاتم کاری و منبت کاری و نیز ساخت ادوات مهندسی و لوازم خانگی استفاده می شود.



کاج
چوبی نرم، راست تار، سبک و کم دوام است که زود می پوسد، و از آن برای ساخت جعبه، مبلمان و همچنین کاغذسازی استفاده می شود. از چوب درخت کاج برای جعبه سازی، ساخت مبل و همچنین کاغذسازی استفاده می شود.



زبان گنجشک (ون)
رنگ این چوب عموماً زرد ملایم است. چوب زبان گنجشک دارای مقاومت و سختی مناسب، نسبتا ارزان و دارای قابلیت فرم پذیری مناسب. از چوب زبان گنجشک برای ساخت قطعات چوبی مانند قاب و فریم تابلوها، عصا، راکت تنیس استفاده می شود.



ساج (تیک)
چوبی است به رنگ قهوه ای_طلایی تا قهوه ای پررنگ با خط های سیاه که بسیار سنگین و بادوام است. از چوب ساج در صنعت کشتی سازی، صنایع ظریف به خصوص خاتم کاری، ساخت ابزار آزمایشگاهی، روکش گیری، قسمت های بیرونی و داخلی ساختمان موارد مصرف فراوانی دارد.



تبریزی
این چوب به رنگ سفید تا کرم روشن است و اغلب لکه های سیاه رنگ و یا قهوه ای دارد. چوبی است نسبتاً نرم و سبک که دوام زیادی ندارد و کار با آن آسان است. خرید چوب تبریزی برای کاغذسازی، کبریت سازی، جعبه سازی و ساخت ادوات کشاورزی انجام می شود.



توت سفید
رنگ چوب از بیرون سفید و از درون زرد طلایى است. این درخت در اصل در چین و آسیاى شرقى بوده است، اما در ایران، در مناطق مرطوب جنگلى شمال و بسیارى از مناطق معتدلهٔ دنیا کاشته مى شود. خرید چوب توت سفید برای ساخت روکش، ابزار چوبی منزل، خاتم کاری و ساخت سازهای موسیقی رواج دارد.



توسکا
رنگ این چوب در هنگام قطع درخت، صورتی روشن بوده که پس از خشک شدن کم کم به رنگ نارنجی در می آید. چوب توسکا نسبتا نرم و خشک و در مقابل ضربه و فشار مقاوم است. چوب توسکا در قایق سازی، جعبه سازی و منبت کاری مورد استفاده قرار می گیرد.



انجیلی
چوب انجیلی بسیار سخت و با وزن مخصوص بالاست، شکننده بوده و برای ستون معادن، تونل ها و اشیاء مقاوم به سایش نظیر: قرقره، دوک نخ ریسی، پاشنه کفش به کار می رود.



آزاد
چوب آزاد بدلیل وجود خاصیت ارتجاعی و ارتعاشی، در مواردی از جمله ساخت وسایل ورزشی قابل ارتجاع نظیر: تخته پارالل، بارفیکس، پاروی قایقرانی و همچنین ساخت وسایل موسیقی (سنتور) کاربرد دارد.



ارسی
چوبی سخت، معطر، محکم و قوی که به آسانی خم می شود و زود می پوسد. خرید چوب ارسی برای مبل سازی رواج دارد و همچنین برای خراطی بسیار مناسب است.



چوب نمدار
نمدار درختی است که دامنهٔ گسترش وسیعى دارد و از جلگه تا ییلاق در همه جا یافت مى‌شود، ولى اکثراً در محدودهٔ ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا دیده شده است. این درخت به صورت پراکنده در جنگل های شمال ایران می‌روید و چوبی نرم، راست تار، و سبک، به رنگ صورتی روشن یا کدر و بافت آن ریز می باشد. چوب نمدار قابل ورق شدن است و نقش و نگار مشخصی ندارد.این نوع چوب، یکی از مرغوبترین و زیباترین چوب ها است که جهت ساخت روکش، تخته چند لایه، مجسمه سازی، خمیر کاغذ، ساخت وسایل تزئینی، مداد و کارهای ساختمانی کاربرد دارد.



چوب آکونه
چوب آکونه، چوبی است به رنگ صورتی کم رنگ تا پر رنگ، سبک، نرم، ریز بافت و کم دوام که به خوبی ورقه ورقه می شود. خرید چوب آکونه برای تهیه کاغذ سازی، قایق های سبک، و غیره انجام می شود.



آکاژو (ماهاگون)
ماهاگون چوب زیبایی است که از بیرون به رنگ سفید و مایل به صورتی دیده می‌شود و پس از برش، داخل چوب قرمز رنگ است. از ویژگی‌های چوب آکاژو اینست که با تغییر جهت نور درخشش متفاوتی را ایجاد می‌کند و نقوش موجی، مجعد، جناغی و زیبایی را به بیننده القا می‌کند. در صنایع مبلمان برای روکش و مبل سازی بیشترین کاربرد رادارد. از چوب‌های گران قیمت در سراسر دنیاست. نسبت به خشکی و ضربه مقاومت بسیار خوبی دارد ودر پرداخت و پیچ خوری به خوبی می‌توان با این چوب کار کرد.
چطوری خرید چوب مناسب داشته باشیم ؟


چوب بالسا
چوب بالسا، سبک ترین چوب تجاری است. دارای سفتی و قابلیت فرم دهی فراوانی است. و به رنگهای سفید تا زرد روشن و قهوه ای ملایم دیده می شود. از چوب بالسا در ساخت قطعات صنعتی ظریف مانند دیوار سازی داخل هواپیما، ساخت ماکت ها و آثار هنری استفاده می شود.