افشاگری مهندس بقایی درباره اکبر ترکان/رشد قاچاق کالا در مناطق آزاد

دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور پس از چند دهه که از تاسیس آن می گذشت عاقبت در زمان دبیری اکبر ترکان (کهن سالترین عضو دولت روحانی) براساس مصوبه مجلس بدلیل آنچه که ناتوانی او در حل مشکلات این مناطق نامیده می شد تنزل درجه یافت و از ریاست جمهوری به زیر مجموعه وزارت اقتصاد انتقال پیدا کرد. این در حالی است که یکی از شعارهای حسن روحانی رشد و توسعه اقتصادی کشور بوده و مناطق آزاد و ویژه اقتصادی می توانند در این امر نقش موثری در تحقق این امر مهم ایفا نمایند. اما بدلیل آنچه که ناتوانی دبیر شورایعالی مناطق آزاد خوانده می شود عملاً این مناطق در رکود بسر برده و اقدام مهمی در جذب سرمایه گذاری خارجی صورت نگرفته است. در این نوشتار به برخی اقدامات دبیر شورایعالی مناطق آزاد در دولت یازدهم می پردازیم: 1- توهین به مسئولین دولت دهم و تخریب عملکرد آنها:
اکبر ترکان پس از انتصاب به سمت مشاور رئیس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور در اولین روزهای تصدی خود به تخریب عملکرد، ایراد اتهامات واهی و توهین به دبیر سابق این شورا (حمید بقایی) پرداخت. بکار بردن ادبیات زشت "خورده اند و برده اند مگر مال پدرشان بوده است" و یا ادعای کشف یک گونی چک در منطقه آزاد قشم در رسانه ملی و سایر رسانه ها از جمله رفتارهای ناشایست وی بود.
2- تعطیلی اکثر پروژه های عمرانی مناطق آزاد:
یکی از پروژه های مهم مناطق آزاد که زمان اکبر ترکان بی سرو صدا تعطیل شد، احداث پل خلیج فارس بین جزیره قشم و استان هرمزگان بود. سابقه این طرح به سال 1348 بازمی گشت و از همان زمان بعنوان یکی از طرحهای مهم ایران در خلیج فارس بشمار می آمد. عاقبت در دولت دهم و در زمان دبیری حمید بقایی در شورایعالی مناطق آزاد کشور مراحل اجرائی آن توسط قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء آغاز شد و با احداث این پل سواحل کرانه های جنوبی جزیره قشم به سرزمین اصلی متصل گردیده و به لحاظ استراتژیکی برای ایران در خلیج فارس از اهمیت زیادی برخوردار بود. با احداث پل خلیج فارس، جزیره قشم اهمیت اقتصادی زیادی پیدا کرده و زمینه سرمایه گذاری و رشد و توسعه این جزیره محروم در قلب خلیج فارس و بالطبع سواحل جنوبی ایران فراهم می شد. هزینه ساخت این پل بصورت تهاتر زمین و فاینانس تامین می گردید و قرار بود تا پایان سال 1393 به بهره برداری برسد. اما با روی کار آمدن دولت یازدهم و تصدی اکبر ترکان این پروژه بی سرو صدا متوقف گردید و به فراموشی سپرده شد. اما از دیگر سو اکبر ترکان برای اینکه متهم به کم کاری در مناطق آزاد نشود در اقدامی نمایشی پروژه های قبلی این مناطق را (که در دولت دهم افتتاح شده بودند) در مراسم های پر سروصدا باز افتتاح می کرد. بعنوان نمونه می توان به باز افتتاح مخزن آب جزیره کیش توسط اکبر ترکان که قبلاً در سال 1391 افتتاح و به بهره برداری رسیده بود اشاره کرد.
3- بحران ایجاد یک شبه مناطق آزاد جدید و عدم تصویب آنها در مجلس:
یکی دیگر از اقدامات اکبر ترکان تاسیس چند منطقه آزاد جدید از جمله منطقه آزاد جاسک بود که شایعات زیادی در مورد تعلق بخشی از زمینهای این منطقه بوی بر سر زبانها بود، می باشد. الحاق شهرهای آبادان و خرمشهر به منطقه آزاد اروند در سفر حسن روحانی، که در حال حاضر موجب نارضایتی مردم و ایجاد مشکلات امنیتی و اجتماعی بیشماری برای ساکنان این شهرها شده است از دیگر اقدامات غیر کارشناسی دوران مسئولیت او است. البته هیچ یک از مناطق آزاد جدید که در سفرهای حسن روحانی به این مناطق در سخنرانی های او ایجاد شده بودند به تصویب مجلس نرسید و این خود مشکلی بود بر دیگر مشکلات این مناطق.
4- رکورد شدید در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور:
اگر به آمار و اطلاعات منتشره در مورد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در دولت یازدهم نظری داشته باشیم می بینیم که رشد سرمایه گذاری خارجی در این مناطق صفر بوده و تمامی سرمایه گذاریهای بعمل آمده که اکبر ترکان دبیر شورا بدان اشاره می کند مربوط به دولتهای گذشته می باشند. در حال حاضر این مناطق همچون سایر حوزه های اقتصادی کشور در رکود کامل بسر برده و فعالیت چشمگیری در آنها دیده نمی شود.


5- درگیری با وزارتخانه های دولتی:
عمر اکبر ترکان در زمان مسئولیتش در دبیرخانه مناطق آزاد بیشتر به درگیری با سایر دستگاههای دولتی گذشت. تهدید وزیر صنعت در برنامه زنده تلویزیونی، اختلاف با وزارتخانه های اقتصاد، بانک مرکزی و حتی روسای مناطق آزاد کیش و قشم از جمله این موارد است. در زمان اکبر ترکان جلسات شورای هماهنگی مناطق آزاد که متشکل از وزرای دولت است عملاً تعطیل و مصوبه خاصی صادر نگردید. این اختلافات که به زعم نمایندگان مجلس ناشی از شخصیت و اخلاق اکبر ترکان بود تا بدانجا پیش رفت که بسیاری از حضور او درمناطق آزاد ابراز نارضایتی می نمودند.
6- رشد قاچاق کالا در مناطق آزاد:
براساس اعلام نمایندگان مجلس، دبیر شورای مبارزه با قاچاق کالا و وزیر صنعت رشد قاچاق از مناطق آزاد کشور در زمان اکبر ترکان رشد چشمگیری یافت، اما او در برابر این انقادها بجای پاسخگوئی راه تقابل را در پیش گرفته بود.
به هر تقدیر در زمان دبیری اکبر ترکان تیر خلاص به مناطق آزاد کشور شلیک شد و عاقبت در کشاکش لفظی ترکان با مجلس و وزارتخانه های دولتی، دبیر خانه شورایعالی از جایگاه مهم تحت امری رئیس جمهور خارج و در سطح یک اداره کل به زیر مجموعه وزارت اقتصاد که خود یکی از اعضای شورای هماهنگی مناطق آزاد است تنزل درجه یافت. گفته می شود از این پس او تنها پست تشریفاتی مشاور رئیس جمهور در مناطق آزاد را که فقط بر روی کاغذ اعتبار دارد، یدک خواهد کشید. در بدرقه او از دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد باید گفت خسته نباشی دلاور اقتصاد کشور ...!