رئیس جمهور سیف، نوبخت و نعمت‌زاده را عوض کند/ انتقاد شدید از عملکرد اقتصادی روحانی

در شرایطی که نوبخت به عملکرد اقتصادی دولت یازدهم از 20 نمره 22 داد برخی از کارشناسان اقتصادی نمره ای در حد 10 را نیز برای کابینه زیاد می دانند


عضو اتاق بازرگانی با انتقاد از بانک مرکزی گفت: برای عملکرد بهتر از جمله تغییراتی که باید صورت گیرد سیستم بانک مرکزی است که هم از طرف افکار عمومی و هم از طرف کارشناسان اقتصادی نمره قبولی نمی‌گیرد. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از جمله وزارتخانه‌هایی است که باید در آن تغییراتی صورت گیرد، زیرا یک نوع بلاتکلیفی در برنامه‌های این وزارتخانه وجود داشت و برنامه‌های اولیه‌ای که آقای نعمت‌زاده ارائه دادند به ویژه در حوزه تجارت عملی نشد و همچنین در زمینه کاهش میانگین تعرفه‌ها نتوانستند اقدام مناسبی انجام دهند. حریری بیان کرد: علاوه بر این سیاست‌های تجاری ایشان مناسب نبود و مغایر با برنامه‌هایی بود که ارائه داده بودند. سازمان برنامه و بودجه نیز به نوعی دارای کاستی‌هایی بود. کشور باید با بر اساس یک برنامه پیش رود. برنامه ششم با یک سال تاخیر ارائه شد و با اینکه پنج ماه از ابتدای سال گذشته هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
وی گفت: در واقع مردم به مجموعه‌ای از تفکرات در حوزه اقتصاد و سایر حوزه‌ها رأی دادند و این مجموع تفکرات تمام مواردی است که آقای روحانی در تبلیغات خود عنوان می‌کردند. این را می‌دانیم که قطعا اجرای تمام شعارهایی که وعده داده می‌شوند از توان تیم‌های دولت خارج است و باید نیروهایی از بیرون دولت نیز برای تحقق آنها هم کمک کنند.
عضو اتاق بازرگانی بیان کرد: من معتقدم نباید به آقای روحانی فشار آورد که حتما چه کسی را به عنوان وزیر انتخاب کند. حتی بخش خصوصی هم نمی‌تواند روی اشخاص صحبت کند و می‌تواند روی روش‌های مطرح شده مطالعه کند. تیم اقتصادی دولت دوازدهم باید هماهنگ‌تر و یکدست‌تر عمل کند و برای موضوعاتی مانند تجارت خارجی برنامه داشته باشد و حمایت‌هایی که برای تولید صورت می‌گیرد برای تجارت در نظر گیرد.
حریری خاطرنشان کرد: همان‌طور که ملاحظه می‌شود در چهار سال گذشته سهم ما در تجارت جهانی کاهش یافته. تثبیت محیط اقتصادی، ثبات در تصمیم‌گیری و از همه مهم‌تر شفافیت و رقابت پذیر کردن اقتصاد که تاکنون مورد توجه دولت یازدهم بود همچنان مد نظر دولت دوازدهم قرار گیرد.
وی تصریح کرد: به اعتقاد من سن صرفا یک عدد است و در انتخاب افراد کابینه بیشتر به کارایی و اثرگذاری باید اهمیت دهیم. ما تجربه کابینه جوان را در دولت‌های نهم و دهم داشتیم که تجربه تلخ و ناموفقی بوده است. فکر نمی‌کنم سن افراد تاثیری در تصمیم‌گیری آنها داشته باشد. مساله‌ای که اهمیت دارد توانایی و مدیریت آنهاست. این تفکر که یک وزیر باید روزی 18 ساعت کار کند تفکر اشتباهی است. در واقع باید به صورت سیستماتیک و با برنامه عمل کرد تا بتوان با روزی هشت ساعت کار مجموعه مورد نظر را مدیریت کرد. بنابراین سلامت عقل و مدیریت اهمیت بیشتری نسبت به سن دارد.
.
..
حسین راغفر اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) نیز با ابراز تعجب از گزارش مرکز آمار مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل در سه ماه اول سال جاری به خبرنگار قدس آنلاین گفت: مسلما هیچ شواهدی دال براینکه چنین اتفاقی در کشور رخ داده باشد وجود ندارد. چنانچه با نگاهی به وضعیت صنعت کشور متوجه عدم صحیح بودن این آمارها می شویم چرا که در بخش صنایع کشور یا بخش حمل و نقل و ساختمان سازی که مهمترین حوزه در ایجاد اشتغال محسوب می شوند هیچ رونق و تحرکی ایجاد نشده که منجر به افزیش اشتغال شده باشد تا براساس آن بتوان به آمارهای ایجاد اشتغال اعتماد کرد. راغفر در خصوص رکود حاکم بر صنایع کشور اظهار داشت: چگونه می توان در سه ماه اول سال ۹۶ یک میلیون شغل ایجاد کرد در حالیکه صنایع تولیدی؛ ساختمان سازی و سایر موارد کاملا در رکود هستند. آیا وقتی شاخص های اقتصادی رشد چشمگیری نداشته اند می توان مدعی شد در طول سه ماه یک میلیون شغل ایجاد شده است؟
وی با اشاره به گنگ بودن آمارهای اشتغال و عدم اعتماد به آن ها خاطر نشان کرد: هر چند مرکز آمار، ادعا کرده که در سه ماهه اول سال یک میلیون شغل ایجاد کرده است اما به هیچ وجه نمی توان به آمارهای اعلام شده دلخوش کرد چرا که متاسفانه عمده آمارهای اشتغال در ایران گنگ بوده و آمارهای اعلام شده درباره اشتغال به هیچ وجه با واقعیت های اقتصادی کشور تطابق ندارد از این رو به نظر می رسد لازم است دولت درخصوص آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار به صورت شفاف توضیح دهد که شغل های ایجاد شده در کدام حوزه ها بوده است؟ ضمن اینکه دستگاه ها ونهادهای دولتی و خصوصی که اشتغال آفرینی کرده اند باید به صورت شفاف آن را رسانه ای کنند تا بتوان به آمارهای ارائه شده اعتماد کرد.
این اقتصاددان درخصوص افزایش شاخص های اقتصادی مربوط به تولید نفت خام افزود: افزایش اشتغال به معنای رشد شاخص های اقتصادی است. هر چند همه پذیرفته اند که در برخی بخش ها رشد صورت گرفته است اما این رشد در بخش های سرمایه بری چون نفت و گاز بوده که نه تنها منجر به ایجاد اشتغال بیشتر نشده بلکه فقط با فروش و افزایش تولید منجر به رشد اقتصادی شده است. در زمینه خودرو نیز باید گفت عموما ظرفیت های خالی که بخش هایی مانند خودرو نیز داشتند به وسیله واردات پر شد، بنابراین حتی بخش خودرو نیز اشتغال زا نبوده است.


راغفر خاطرنشان کرد: متاسفانه دستگاه های آماری ونهادهای دولتی ذی ربط در خصوص آمارهای اعلام شده اطلاعات کافی وموثقی برای ارزیابی در اختیار مخاطب قرار نمی دهند، به همین دلیل به نظر می رسد ارائه چنین آمارهایی بدون پشتوانه که اتفاقا توسط نهادهای رسمی صورت می گیرد منجر به کاهش اعتماد عمومی جامعه به آمارهای داده شده از سوی دولت خواهد شد، به همین دلیل هم واکنش هایی که از سوی مردم و کارشناسان به این آمارها می شود بسیار به جا و منطقی است از این رو توصیه می شود دولت و نهادهای ذی ربط گزارشهای مبسوط و قانع کننده ای درخصوص موضوع ایجاد اشتغال با چنین ارقام عجیبی به مردم ارائه دهند!!
وی با بیان اینکه مردم شریک معجزه ایجاد اشتغال نبوده اند تصریح کرد: خوشبختانه اقتصاد کشور از ظرفیتهای خوبی برای اشتغال زایی برخوردار است اما اینکه دولت با توجه به رکود عمیقی که در آن به سر می بریم چنین آماری را برای سه ماهه اول سال که تقریبا بیست روز از ماه اول آن در تعطیلی بوده است را اعلام می کند با واقعیت های اقتصادی کشورهمخوانی ندارد. وی ادامه داد: دولت ها هیچ گاه از ظرفیت های اقتصادی کشور به خوبی استفاده نکرده اند و تمامی رکود ایجاد شده ناشی از عدم استفاده بهینه از ظرفیت های اقتصادی کشور است. حتی اگر از ظرفیت های اقتصادی استفاده شود به عموم مردم تعلق ندارد بلکه به گروه های خاصی تعلق می گیرد! علاوه براینکه شاخص های اقتصادی نشان می دهد عملا هیچ تغییری در جهت گیریها ونشانه هایی برای تغییر جهت گیریها وجود ندارد بنابراین تا مادامی که این جهت گیریها به سمت مطلوب هدایت نشود نمی توان به ایجاد اشتغال امیدوار شد؛ مگراینکه معجزه اقتصادی صورت گرفته است که مردم از آن بی خبرند وشریک آن معجزه نیستند.
عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) در پایان با اشاره به اخبار منتشر شده درخصوص تعطیلی بنگاه های اقتصادی خاطرنشان کرد: اخبار رسانه ها و شواهد موجود بیانگر آن است که وضعیت اقتصادی قابل قبولی نداریم که بتوان با تکیه برآن اشتغال ایجاد کرد؛ از سوی دیگر هر روز از اخبارگزارش تعطیلی بنگاه های اقتصادی به مردم اعلام می شود از این رو باید گفت آمارهای اعلام شده با تعطیلی بنگاه های اقتصادی تفاوت فاحشی دارد. به هر حال لازم است دولت و مرکز آمار اعلام کنند که آمارهای اعلام شده در کجا تحقق یافته است و این سرمایه گذاری ها منجر به ایجاد کدام اشتغال در چه حوزه ها و زمینه هایی شده است. متاسفانه ظرفیت های اقتصادی اعم از دولتی وخصوصی بسیار محدود است و با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از بودجه دولت بودجه جاری دولت است نمی توان انتظار داشت که دراین سطح ومقیاس قابل توجه اشتغال ایجاد شده باشد.
.
.


همچنین محمد مهدی بهکیش اقتصاددان حامی دولت با اشاره به برنامه‌های اقتصادی دولت اظهار کرد: فرض کنیم که دولت برنامه دارد سرمایه‌گذاری را تشویق کند. سرمایه‌گذاران در ابتدا به حساب سرمایه در حساب‌های ملی بانک مرکزی مراجعه می‌کنند و ملاحظه می‌شود که حساب سرمایه حتی در دوره دکتر روحانی منفی است، یعنی حتی در سال 1395 نیز خروج سرمایه جدی از کشور داریم.
وی افزود: رای افزایش سرمایه‌گذاری پس از برجام اتفاقات بسیار مثبتی رخ داد. هیات‌هایی که به ایران آمدند بسیار فراتر از هر زمان دیگر در 37 سال گذشته بود و اکثرا برای این گروه‌ها تشریح شد که ایران یکی از امن‌ترین کشورها در منطقه خاورمیانه است.
این اقتصاددان عنوان کرد: حتی مثال ترکیه را در اتاق بازرگانی آوردند که شرایط امن آن کشور رو به ناامنی است؛ ولی سرمایه‌گذاران به‌خصوص اروپایی‌ها اظهار می‌کردند که ما اروپاییان بسیار علاقه‌مند هستیم در ایران سرمایه‌گذاری کنیم؛ زیرا شرایط اقتصادی در اروپا نامناسب است.





ولی چگونه می‌توانیم در کشوری سرمایه‌گذاری کنیم که خود ایرانی‌ها اقدام جدی برای سرمایه‌گذاری ندارند و نشانه آن آمار و ارقام خروج سرمایه است.




بهکیش گفت: آنها می‌گویند شرایط سیاسی در ایران به ترتیبی است که پیش‌بینی‌پذیری را از فضای اقتصادی سلب کرده است. مثلا می‌گویند چه کسی می‌تواند تضمین کند که برجام پایدار خواهد ماند. یا چه کسی می‌تواند تصحیح رابطه بانک‌های بزرگ اروپایی با ایران و زمان آن را پیش‌بینی کند.
وی عنوان کرد: سرمایه‌گذاران خارجی علاقه‌مند به ایران اشاره می‌کنند که به‌خاطر وجود رابطه تنش‌دار با برخی کشورها همچون آمریکا و عربستان که فکر می‌کنند با تهدید‌های گهگاه خود می‌توانند برجام را دچار تحلیل تدریجی کنند یا ارکان حکومت ایران را به عصبانیت بکشانند تا ایرانیان خود برنامه اقدام را دچار تزلزل کنند. بنابراین در چنین شرایط نامساعدی، امکان سرمایه‌گذاری جدی وجود ندارد زیرا ریسک سرمایه‌گذاری آنقدر بالا یا پر ابهام شده که یا محاسبه ریسک امکان‌پذیر نیست یا مجبورند نرخ جبران ریسک را آنقدر بالا بگیرند که عملا هیچ سرمایه‌گذاری متداولی توجیه‌پذیر نمی‌شود.
این اقتصاددان اظهار کرد: در جهان امروز استقلال کشور به معنی خودکفایی نیست. در حالی که برخی چنین برداشتی را مطرح می‌کنند. همچنین بسیارند آنان که وقتی از اقتصاد مقاومتی صحبت می‌شود خودکفایی را از آن استنتاج می‌کنند در حالی که می‌توان مقاوم‌سازی اقتصادی و حفظ استقلال را از مسیرهای دیگر حتی از قبل حضور پررنگ‌تر سرمایه‌گذاران به دست آورد که روال متداول در جهان امروز شده است.
بهکیش گفت: مثلا هیچ کس نمی‌تواند چین که زمانی قدرت نظامی خود را به رخ همگان می‌کشید را متهم به از دست دادن استقلال کند در حالی که تعامل را محور ارتباط با دیگر کشورهای جهان قرار داده است باوجود آنکه با برخی از آنان تضادهای جدی دارد؛ بنابراین لازم است دکتر روحانی تیمی از وزرا را تشکیل دهد که علاوه‌بر تخصص در حیطه مدیریت خود، شرایط حاکم بر جهان مدرن را بشناسند و بهتر است یکی دو سالی در کشورهای توسعه‌یافته زندگی کرده باشند تا خلق و خوی آنان را بدانند و علاوه‌بر آن حرفه مذاکره و چانه‌زنی و تعامل با مقامات سیاسی و نظامی در کشور را طی سال‌ها تجربه کاری آموخته باشند.
وی بیان کرد: آینده اقتصاد ایران در گرو نتیجه اینگونه مذاکرات چه در داخل و چه با خارج خواهد بود. مذاکرات برجام نشان داد زمانی که تصمیم بر تعامل باشد ایرانیان تا چه حد خبره هستند و قادرند منافع ملی را حفظ کنند.