مفتاحیّات الصحیحین

ساخت وبلاگ
مفتاحیّات الصحیحین
بسم الله الرّحمن الرّحیم
مقصود از مفتاحیّات یا کلمات کلیدی در این مقاله ، واژه هایی هستند که محققین را کمک می کنند بر واضح شدن مطالبی که مشتمل بر ابهام است و همچنین راهنمایی می کنند به سوی اموری که یا سعی در مخفی کردن آنها شده و یا در تحت شرائط خاصّ مخفی مانده و اکنون به مرحله ای رسیده که محل اختلاف و ابهام گردیده و محتاج به پژوهش و تحقیق است.
دو کتاب حدیثی صحیح بخاری و مسلم که مورد قبول اهل تسنن است مشتمل بر همین مفتاحیات است که در حدّ وسع و اطلاع خود در این مقاله آنها را ذکر می کنیم.
1- اثنا عشر
اگر بخواهیم کلمات کلیدی را رتبه بندی کنیم در رده اول کلمه ای قرار می گیرد که از احتمال کذب و ساختگی بودن دورتر باشد و نه تنها موافق جریانات سیاسی که انگیزه های قوی در جعل حدیث برای تایید آنها است نباشد بلکه بر خلاف آنها باشد به طوری که انسان مطمئن می شود که انگیزه ای جز نقل آنچه شنیده شده در بین نیست.
یکی از بهترین این واژه ها واژه دوازده امیر و خلیفه است که در نقل بخاری و مسلم آمده است به طوری که علمای اهل تسنن را در توجیه آن دچار مشکل کرده و آنها را به بحث و جدل پیرامون آن و رد و نقض اقوال یکدیگر وادار نموده و این خود شاهد قوی بر مجعول نبودن روایت می تواند باشد. (پرسش و پاسخ)
صحيح البخاري ج6/ص2640 6796
حدثني محمد بن المثنى حدثنا غندر حدثنا شعبة عن عبد الملك سمعت جابر بن سمرة قال سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول يكون اثنا عشر أميرا فقال كلمة لم أسمعها فقال أبي إنه قال كلهم من قريش
صحيح مسلم ج3/ص1453 1821
حدثنا هداب بن خالد الأزدي حدثنا حماد بن سلمة عن سماك بن حرب قال سمعت جابر بن سمرة يقول سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول لا يزال الإسلام عزيزا إلى اثنى عشر خليفة ثم قال كلمة لم أفهمها فقلت لأبي ما قال فقال كلهم من قريش
1821 حدثنا أبو بكر بن أبي شيبة حدثنا أبو معاوية عن داود عن الشعبي عن جابر بن سمرة قال قال النبي صلى الله عليه وسلم لا يزال هذا الأمر عزيزا إلى اثنى عشر خليفة قال ثم تكلم بشيء لم أفهمه فقلت لأبي ما قال فقال كلهم من قريش
1821 حدثنا نصر بن علي الجهضمي حدثنا يزيد بن زريع حدثنا بن عون ح وحدثنا أحمد بن عثمان النوفلي واللفظ له حدثنا أزهر حدثنا بن عون عن الشعبي عن جابر بن سمرة قال انطلقت إلى رسول الله صلى الله عليه وسلم ومعي أبي فسمعته يقول لا يزال هذا الدين عزيزا منيعا إلى اثنى عشر خليفة فقال كلمة صمنيها الناس فقلت لأبي ما قال قال كلهم من قريش
1822 حدثنا قتيبة بن سعيد وأبو بكر بن أبي شيبة قالا حدثنا حاتم وهو بن إسماعيل عن المهاجر بن مسمار عن عامر بن سعد بن أبي وقاص قال كتبت إلى جابر بن سمرة مع غلامي نافع أن أخبرني بشيء سمعته من رسول الله صلى الله عليه وسلم قال فكتب إلي سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يوم جمعة عشية رجم الأسلمي يقول لا يزال الدين قائما حتى تقوم الساعة أو يكون عليكم اثنا عشر خليفة كلهم من قريش
خوب است با کلید قرار دادن عدد دوازده سراغ این مهمات برویم:
1- منظور از زیاد بودن خلفاء در حدیث دیگر بخاری و مسلم همین عدد دوازده است:
صحيح البخاري ج3/ص1273 3268 حدثني محمد بن بشار حدثنا محمد بن جعفر حدثنا شعبة عن فرات القزاز قال سمعت أبا حازم قال قاعدت أبا هريرة خمس سنين فسمعته يحدث عن النبي صلى الله عليه وسلم قال كانت بنو إسرائيل تسوسهم الأنبياء كلما هلك نبي خلفه نبي وإنه لا نبي بعدي وسيكون خلفاء فيكثرون قالوا فما تأمرنا قال فوا ببيعة الأول فالأول أعطوهم حقهم فإن الله سائلهم عما استرعاهم
و کذا صحيح مسلم ج3/ص1471 ح 1842
از این روایت به ضمیمه روایت بخاری و مسلم که ریز و درشت جریانات بنی اسرائیل برای شما پیش می آید حتی اگر در سوراخ سوسماری رفته باشند شما هم خواهید رفت چند مطلب استفاده می شود مثل اینکه این خلفاء به منزله انبیاء هستند ، تسوسهم اعم از ریاست ظاهریه است ، خدا آنها را راعی قرار داده پس چاره ای جز وفاء به بیعت آنها ندارید نه خود شما با آنها بیعت ابتدائی کنید ، خلافت آنها متصل و پی در پی است که دو جمله دال بر این است یکی کلما هلک و دیگری الاول فالاول.
2- منظور از خلفاء راشدین در حدیث ابن ساریة همین دوازده نفر هستند:
المستدرك على الصحيحين ج1/ص174 329
حدثنا أبو العباس محمد بن يعقوب ثنا العباس بن محمد الدوري ثنا أبو عاصم ثنا ثور بن يزيد ثنا خالد بن معدان عن عبد الرحمن بن عمرو السلمي عن العرباض بن سارية قال صلى لنا رسول الله صلى الله عليه وسلم صلاة الصبح ثم أقبل علينا فوعظنا موعظة وجلت منها القلوب وذرفت منها العيون فقلنا يا رسول الله كأنها موعظة مودع فأوصنا قال أوصيكم بتقوى الله والسمع والطاعة وإن أمر عليكم عبد حبشي فإنه من يعش منكم فسيرى اختلافا كثيرا فعليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين عضوا عليها بالنواجذ وإياكم ومحدثات الأمور فإن كل بدعة ضلالة هذا حديث صحيح ليس له علة وقد احتج البخاري بعبد الرحمن بن عمرو وثور بن يزيد وروي هذا الحديث في أول كتاب الاعتصام بالسنة والذي عندي أنهما رحمهما الله توهما أنه ليس له راو عن خالد بن معدان غير ثور بن يزيد وقد رواه محمد بن إبراهيم بن الحارث المخرج حديثه في الصحيحين عن خالد بن معدان
و کذا در : المستدرك على الصحيحين ج1/ص176 ، سنن ابن ماجه ج1/ص15، سنن ابن ماجه ج1/ص16، سنن البيهقي الكبرى ج10/ص114 ، سنن الترمذي ج5/ص44 ، سنن الدارمي ج1/ص57 ، مسند أحمد بن حنبل ج4/ص126


یک سؤال در ذیل این مقاله مفتاحیّات الصحیحین آورده اند :

با سلام/در برخی روایات که شما نیاورده اید تعبیر(یجتمع علیهم الامه)دارد.در حالیکه بر هیچ یک از ائمه بعد از مولا مردم اجتماع نکردند/جوابتان چیست؟

عرض مي كنم:

اولا: همانطور که از عنوان مقاله معلوم است منظور من فقط یک سرنخ به دست آمدن است برای محققی که می خواهد آزادانه خود را به واقعیت امر نزدیک کند و آن عدد دوازده است.

ثانیا: علمای تسنن خود گفته اند که این زیادی تنها در نقل ابو داود آمده و دیگران نقل نکرده اند:

سنن أبي داود ج4/ص106
4279 حدثنا عمرو بن عثمان ثنا مروان بن معاوية عن إسماعيل يعني بن أبي خالد عن أبيه عن جابر بن سمرة قال سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول لا يزال هذا الدين قائما حتى يكون عليكم اثنا عشر خليفة كلهم تجتمع عليه الأمة فسمعت كلاما من النبي صلى الله عليه وسلم لم أفهمه قلت لأبي ما يقول قال كلهم من قريش

ولي جالب است كه طبرانی در المعجم الکبیر نقل می کند عبارتی را که می تواند دلالت کند که این توضیح دیگران برای حدیث است یعنی عبارت احتمال آنرا دارد:

المعجم الكبير ج2/ص207
1849 حدثنا عبد الله بن محمد بن سعيد بن أبي مريم ثنا محمد بن يوسف ح وحدثنا علي بن عبد العزيز ثنا شهاب بن عباد قالا ثنا إبراهيم بن حميد عن بن أبي خالد عن أبيه عن جابر بن سمرة قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم لا يزال هذا الدين قائما حتى يقوم اثنا عشر خليفة قال إسماعيل أظن ظنا أن أبي قال كلهم تجتمع عليه الأمة

ثالثا: ابن کثیر می گوید امت بر امام علی مفتاحیّات الصحیحین اجتماع نکردند:

البداية والنهاية ج6/ص250
فإن قال أنا لا أعتبر إلا من اجتمعت الأمة عليه لزمه على هذا القول أن لا يعد علي بن أبي طالب ولا ابنه لان الناس لم يجتمعوا عليهما وذلك أن أهل الشام بكمالهم لم يبايعوهما

که می گوییم البته این اشکال بر خلافت ابوبکر و عمر و عثمان هم وارد است.

رابعا: امت در قرآن به یک فرد هم اطلاق شده چه برسد به جماعت معتقد به حق و لو کم باشند که این مضمون بسیار در روایات شیعه آمده است ، مثلا:

أمالي الصدوق 333 المجلس الرابع و الخمسون‏
3 وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ فَارَقَ جَمَاعَةَ الْمُسْلِمِينَ فَقَدْ خَلَعَ رِبْقَةَ الْإِسْلَامِ مِنْ عُنُقِهِ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا جَمَاعَةُ الْمُسْلِمِينَ قَالَ جَمَاعَةُ أَهْلِ الْحَقِّ وَ إِنْ قَلُّواو

امالى شيخ صدوق-ترجمه كمره‏اى متن 333 مجلس پنجاه و چهارم‏
(2) 3- رسول خدا مفتاحیّات الصحیحین فرمود هر كه از جمع مسلمانان جدا شود رشته اسلام را از گردن باز كرده عرض شد يا رسول اللَّه جماعت مسلمانان كيانند؟ فرمود جماعت اهل حق گرچه كم باشند.

خامسا: آنچه در نظر این بنده قاصر مهم است درجه بندی مطالب از حیث درصد صدق است (که توضیح آن در مقاله درایت تاریخی دو ارزشی نیست آمده است) و همانطور که می بینید درصد آمدن عدد دوازده نفر در کلام پیامبر خدا مفتاحیّات الصحیحین قابل مقایسه با درصد آمدن اجتماع امت بر آنها بشود نیست چرا که درصد اولی موجب اطمینان است ولی دومی با توضیحاتی که عرض کردم احتمال ضعیفی است.

و الله الهادی


+ نوشته شده توسط حسین در دوشنبه بیست و چهارم دی 1386 و ساعت 22:21 | آرشیو نظرات
__________________
مفتاحیّات الصحیحین
اللهم صل علی محمد وآ ل محمد وعجل فرجهم والعن من عاداهم
اللهم صل علی فاطمة وابیها وبعلها وبنیها والسر المستودع فیها ان تصلی علی محمد وآل محمد
قال رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم :عنوان صحیفة المؤمن حب علی بن ابی طالب علیه السلام
یا مرتضی علی مددی" وهوالعلی العظیم "1001 ,اللهم عجل لولیک الفرج
سیمور ایرانی...
ما را در سایت سیمور ایرانی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : محمد وحدت simor بازدید : 154 تاريخ : شنبه 25 فروردين 1397 ساعت: 16:49